Eğlence kültürü, yaşanan döneme göre değişiyor, şekilleniyor. Örneğin Bursa' da Osmanlı döneminde eğlence deyince ilk akla gelen gezekler, kırlardaki yemekli sohbetler ve bayram günlerindeki şenliklerdi. Kadınların hamam sefaları, erkeklerin gramafonlu meyhane eğlenceleri de bunların arasında sayılabilir.
Konumuz Bursa'da eğlence yaşamı ve buna katkıda bulunan spor müsabakaları…
Bu bağlamda bayram günleri yapılan ve şenliklere renk katan yağlı güreşleri örnek gösterebiliriz.
CUMHURİYET SONRASI
Yeni bir devlet, yeni bir yönetim şekli ile çağdaş bir güncel yaşam…
Gezek eğlenceleri sürerken, "saz salonları" ve gazinolar yavaş yavaş çoğalmaya başladı. Bu değişim sporda da kendini gösteriyordu. Güreş ve okçululuk son dönemlerde de bisiklet sporunu benimseyen bu topraklarda artık futbol oynanıyor, atletizm yapılıyor, denizin dışında havuzlarda yüzülüyordu.
Cumhuriyet'in onuncu yılı geldiğinde Bursa, spor ve eğlencenin tam anlamıyla iç içe geçtiği bir tesise sahipti. Bursa mebusu Muhittin Baha Pars'ın Çekirge'de inşa ettirdiği Havuzlu park 1935'lerde dillerden düşmüyordu. Büyük ve küçük havuzlarda semtin gençleri gündüz yüzerken, gece dönemin ünlü şarkıcıları Bursalıları eğlendiriyordu.
Aynı yıllarda Bursa'nın seçkinleri Bursa Dağcılık Kulübü'nü kurmuşlardı. Bu kulüp Türkiye'de bir ilkti. Hafta sonları Atatürk Caddesi üzerinde kulüp binasında toplanan bu seçkin aileler, otobüslerle Uludağ'a çıkar, biraz yürüyüş birazda o dönemin koşullarında kayak yapardı.
Tek parti döneminin önemli kurumlarından halkevleri de bu tür etkinliklere kolaylık sağlayan, düzenleyen bir işlev üstlenmişti. Halkevlerinin drama, edebiyat, tiyatro ve spor kolları Bursa'da da spor ve eğlenceyi harmanlayan bir görev üstlenmişti.
Çok partili döneme geçildikten sonra bir hareketlenme oldu Türkiye'de… Bursa da bundan etkilendi. Kükürtlü Gazinosu Bu dönemin tipik örneklerinden biriydi.
Bürokrat ve iş adamlarını uğrak yeri olan Mahfel aynı zamanda dönemin gözde kulüplerinin sporcularına da kucak açan bir prestij mekanıydı.
Acar İdmanyurdu ve Akınsporlu futbolcular önce kulüplerine uğrar ardından Mahfel'de toplanırdı.
Bu dönemde futbol, imparatorluğunu ilan etmiş en önemli toplum eğlencesi olmuştu.
1953 yılında Bursa'ya Türkiye Üçüncülüğü'nü getiren Merinos Futbol Takımı, İnegöl'de 50 araçla karşılanarak, Atatürk Caddesinde bando eşliğinde tören geçişi yaptırılmıştı. Halk bütün gece sokaklarda eğlenmişti.
Bu başarıyı 1955 yılında Acar İdmanyurdu Türkiye Şampiyonu olarak daha pekiştirdi. Caddeler sokaklar şampiyonluk mutluluğu yaşayan insanlarla dolup taşıyordu.
SİNEMA VE TİYATRO KÜLTÜRÜ
Bayram günleri, gazinolar, spor kutlamasına bir eğlence türü daha eklemek gerekiyordu. O da Tiyatro ve sinemaydı. Bursa'daki tiyatro kültürü, 1957 yılında yerleşik binasına kavuştu. Şimdiki Ahmet Vefikpaşa Tiyatrosu, dönemin orta sınıfı ve öğrenci gençliğine yeni bir tat sunmuştu. Spor kulüpleri, bazı sanayi kuruluşları toplu halde çalışan ve sporcularını oyunlara götürüyor, Bursa yepyeni ve çağdaş bir sanatla tanışıyordu.
7-12 Eylül 1962… Adına festival denilen yeni bir şenlik başladı Bursa'da…
Başlangıçta halk tereddütle yaklaştı bu yeni eğlence türüne. Almaya' da ki faşing eğlenceleri gibi olacak savını, muhalefet rolünü oynayanlar çıkarmıştı. Aslında karmaşık bir eğlence anlayışı vardı bu ilk yılda…
Folklör ekipleri başroldeydi. Semtlerde, Atatürk Caddesi'nde gösteriler yapılıyordu. Bu arada nedendir bilinmez, rahvan at yarışları, binicilik müsabakaları da devreye giriyordu.
Bu etkinlik içinde spor olmadan tam 47 yıldan beri aralıksız devam ediyor.
Bu ilk festivalin ertesi yıl 1 Haziran 1963'te beş kulübün birleşmesi ile Bursaspor doğdu. Futbol Bursa'da artık profesyonel oyunlarla solunacaktı.
Öylede oldu.
Bursaspor şampiyonluk savaşı verirken taraftarda deplasman eğlencesini keşfetti. Şarkılı türkülü konvoylar, spor ile eğlenceyi birbirine katıyor ve ortaya daha renkli görüntü çıkıyordu.
Bu bir eğlence miydi, yoksa bazıları için bir yaşam biçimi mi, pek anlaşılamadı. Bunu iddia ederken, Bursaspor'un 1966-67 deki şampiyonluğunda, federasyon kupası kazandığında, ikinci kez yaşanan 2.lig şampiyonluğundaki sevinç bunun en tipik örnekleriydi.
1966 yılındaki Eskişehir maçı arbedesi, 2004 yılında yaşanan küme düşme şoku, diğer mutlulukların yanında huzur abidesi olarak yer aldı.
Bursaspor ve futbol Bursalının önce eğlencesi, bazen de üzüntüsü olmuştu.
Bursa'daki maçlar öncesi düzenlenen konvoylu yürüyüşler, maçlardan sonra sokaklardaki galibiyet ve şampiyonluk gösterileri acaba neyi ifade ediyordu?
Soru net ama yanıt o kadar değil…!
Bursa'da futbol ve Bursaspor, eğlencenin en büyük kalabalıklarla yaşandığı bir uğraş mıydı, yoksa spor mu?
Şimdilik benim yanıtım yok.
İsmail KEMANKAŞ
20.11.2010 14:04:16, İsmail Kemankaş
Bu yazı 4092
kez okunmuştur.
Sitedeki yazılardan yazarların kendisi sorumludur; site yönetimi
yazılardan sorumlu tutulamaz.
Bursaspor için internet üzerinde hazırlanmış ilk
internet sitesi "Bursaspor. net" Grup ÇEYNÇ Tarafından
Hazırlanmaktadır...
Sitenin alt yapısı ve yazılımı Profornet tarafından
sağlanmaktadır.
